- wiek
- 1. Ktoś w pewnym wieku «ktoś w wieku dojrzałym, bliżej nieokreślonym»: Kobieta w pewnym wieku nie powinna pokazywać się na ulicy bez pończoch, rękawiczek i kapelusza, i to bez względu na pogodę, twierdziła stanowczo, gdy ktoś dziwił się, że w taki straszny upał ma na nogach pończochy. K. Kofta, Złodziejka. Od autora w pewnym wieku wymagamy czegoś więcej niż eksperymentów, aniżeli sztuczek linoskoczka, kiedyś eksperymenty muszą się skończyć i przychodzi dojrzałość. W. Gombrowicz, Publicystyka.2. Na wieki «na zawsze»: Nie pytaj teraz o nic. Nigdy cię już nie skrzywdzę. Jestem twój na wieki – wyrzekł jak formułę przysięgi i skłonił głowę na jej kolana. S. I. Witkiewicz, Pożegnanie. Wszędzie bieliły się kości śmiałków, którzy tam wchodzili i zostawali na wieki. C. Kuriata, Spowiedź.3. Od wieków «od bardzo dawna, od niepamiętnych czasów»: Żyzna dolina Rodanu od wieków przyciągała kolonizatorów. Pierwsi przybyli tutaj Grecy, którzy w VI wieku przed naszą erą założyli Marsylię. Z. Herbert, Barbarzyńca. Leczenie sanatoryjne od wieków cieszy się ogromną popularnością. DD 16/02/2001.4. Przed wiekami «bardzo dawno temu»: Obóz mieliśmy rozbity niedaleko plaży, w miejscu gdzie przed wiekami była wioska rybacka, ale została zasypana przez piaski. Puls 8/1980. Przed wiekami w wielu kulturach kobiety na znak żałoby po stracie ukochanego obcinały sobie włosy i nacierały twarz popiołem. D. Tarczyński, Zrozumieć.5. podn. Spocząć gdzieś na wieki «zostać gdzieś pochowanym»: (...) wolą nieboszczyka było spocząć na wieki w danym kościele klasztornym. J. Kolbuszewski, Cmentarze.6. Trzeci wiek «starość człowieka; jesień życia»: (...) słowa ks. kardynała wniosły dużo ciepła do przenikliwego zimna panującego w minioną sobotę na zewnątrz ząbkowickiego azylu dla ludzi „trzeciego wieku”. GWr 13/03/2000.7. Wiek balzakowski «wiek kobiety między 30 a 40 rokiem życia»: Prawie we wszystkich przypadkach kandydatkami do zagranicznych studiów są panie w wieku balzakowskim, których młodość upłynęła na froncie walki klasowej przechodzącym przez organizacje młodzieżowe. J. Życiński, Ziarno.(Być) w kwiecie wieku zob. kwiat.Cielęcy wiek zob. cielęcy 1.Dziecię, dziecko wieku zob. dziecię.Kobieta, panna w wieku poborowym zob. panna.Ktoś (jest) w sile wieku zob. siła 2.Ktoś (jest) w zaawansowanym wieku, zaawansowany wiekiem zob. zaawansowany.Matuzalemowy, matuzalowy wiek zob. matuzalemowy.Nie wyglądać na swój wiek zob. wyglądać 4.Piękny wiek zob. piękny 2.Poważny wiek zob. poważny 1.Spać na wieki zob. spać 8.Wiek męski zob. męski.Wyglądać na swój wiek zob. wyglądać 5.Zamknąć oczy na wieki zob. zamknąć 2.Zasnąć, usnąć na wieki zob. zasnąć.Złoty wiek zob. złoty 9.
Słownik frazeologiczny . 2013.